
เห็บหมัด ปัญหากวนใจของคนเลี้ยงสุนัข
เห็บหมัด (Ticks & Fleas) เป็นศัตรูร้ายของสัตว์เลี้ยงที่หลายบ้านต้องเผชิญ ทั้ง สุนัข หากปล่อยทิ้งไว้อาจก่อให้เกิดโรคร้ายแรง เช่น โรคพยาธิเม็ดเลือด หรือการติดพยาธิตัวตืด การเลือกใช้ ยากำจัดเห็บหมัด และการดูแลสิ่งแวดล้อมอย่างถูกวิธีจึงเป็นสิ่งสำคัญ
เห็บหมัดคืออะไร? แตกต่างกันอย่างไร
เห็บ (Tick)
- เป็นปรสิตคล้ายแมงมุม ตัวเมียวางไข่ได้หลายร้อยฟอง
- ไข่สามารถตกตามพื้น สนามหญ้า และเฟอร์นิเจอร์
- ตัวอ่อนสามารถอยู่ในสิ่งแวดล้อมได้นานเป็นเดือนถึงปี
- เมื่อโตเต็มวัยจะเกาะสัตว์และดูดเลือด
หมัด (Flea)
- เป็นแมลงตัวเล็ก กระโดดเก่ง
- มักพบตามโคนหาง ขาหนีบ หรือหลังหูสัตว์
- กัดแล้วทำให้คัน เกาจนเป็นแผล
- เป็นพาหะของพยาธิตัวตืด (Dipylidium caninum)

จากวงจรชีวิตของเห็บหมัดนี้ จึงทำให้สุนัขมีโอกาสติดเห็บหมัดมากกว่าแมวได้ตลอดเวลาที่ออกไปวิ่งเล่นนอกบ้าน หรือไปเล่นกับหมาตัวอื่น ถ้าหากเจ้าของสัตว์เลี้ยงไม่ป้องกันด้วยการหยดยากำจัดเห็บหมัดเป็นประจำ ก็จะทำให้น้องหมามีโอกาสติดเห็บหมัดเป็นจำนวนมากได้นั่นเอง
อันตรายจากเห็บหมัดต่อสุนัข
- โรคพยาธิเม็ดเลือด (Babesia, Ehrlichia)
- ภาวะโลหิตจาง อ่อนเพลีย และไตวาย
- การติดพยาธิตัวตืดจากหมัด
- อาการคัน เกาจนผิวหนังอักเสบ
- เสี่ยงแพร่โรคสู่คนได้
วิธีสังเกตว่าสุนัขมีเห็บหมัด
- คันและเกาบ่อย โดยเฉพาะบริเวณหู คอ และโคนหาง
- มีรอยกัดหรือตุ่มแดงบนผิวหนัง
- เห็นเห็บหมัดเดินอยู่บนขน หรือเจอตามที่นอน
- สัตว์น้ำหนักลด ซึม เบื่ออาหาร
วิธีป้องกันและกำจัดเห็บหมัด
1. ใช้ยากำจัดเห็บหมัด
- ยาหยดเห็บหมัด (Spot-on): หยดหลังคอ ออกฤทธิ์ 1 เดือน เช่น Frontline, Revolution
- ยากินเห็บหมัด (Chewable Tablet): เป็นเม็ดเคี้ยว ป้องกันได้ทั้งเห็บหมัดและพยาธิหัวใจ เช่น NexGard Spectra, Bravecto
2. ดูแลสิ่งแวดล้อม
- ซักที่นอนและของใช้สัตว์ทุกสัปดาห์
- ใช้สเปรย์กำจัดเห็บหมัดในบ้าน เช่น Bayticol (ควรใช้อย่างปลอดภัยและระบายอากาศหลังฉีด)
- ทำความสะอาดสนามหญ้าและตัดหญ้าให้สั้น
3. ดูแลร่างกายสัตว์
- อาบน้ำด้วยแชมพูกำจัดเห็บหมัด
- ตรวจเช็กขนและผิวหนังทุกครั้งหลังพาสัตว์ออกไปข้างนอก
ผลิตภัณฑ์กำจัดเห็บหมัดยอดนิยม
- NexGard Spectra – เม็ดเคี้ยว รสเนื้อ ป้องกันเห็บ หมัด พยาธิหัวใจ และพยาธิลำไส้ (ใช้เดือนละครั้ง)
- Bravecto – เม็ดเคี้ยว ออกฤทธิ์ยาวนาน 3 เดือน
- Frontline – ยาหยดหลังคอ ป้องกันเห็บ หมัด และไข่หมัด (ใช้เดือนละครั้ง)
- Revolution – ยาหยดหลังคอ ป้องกันหมัด ไรหู และพยาธิหัวใจ
คำแนะนำการเลือกใช้ยาเห็บหมัด
- ห้ามใช้ยาสุนัขกับแมว (บางตัวยา เช่น Permethrin เป็นพิษต่อแมว อาจทำให้เสียชีวิตได้)
- เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เหมาะกับอายุ น้ำหนัก และสุขภาพสัตว์
- ปรึกษาสัตวแพทย์ก่อนเปลี่ยนยาหรือใช้ยาร่วมกันหลายชนิด

วิธีป้องกันเห็บหมัดที่เจ้าของสัตว์เลี้ยงไม่ควรละเลย
การป้องกันเห็บหมา หรือหมัดหมาสามารถทำได้ไม่ยาก แค่เพียงเจ้าของสัตว์เลี้ยงให้ความใส่ใจในด้านความสะอาด หมั่นทำความสะอาดกรงด้วยน้ำยากำจัดเห็บหมัดอย่างสม่ำเสมอ ร่วมกับอาบน้ำน้องหมาและให้ยาหยดหลังอย่างสม่ำเสมอ ก็จะช่วยลดความเสี่ยงในการติดเห็บหมัดได้มาก
แนะนำวิธีกำจัดเห็บหมา เห็บหมัด ตามพื้น
เราสามารถใช้สเปรย์กำจัดเห็บหมัดฉีดทั่วพื้นที่ หรือใช้ยากำจัดเห็บหมัดไบติคอล 6% (Bayticol) ผสมน้ำ 1 ซีซี ต่อน้ำ 1.5 ลิตร ชุบผ้าถูทั่วทั้งห้อง หรือใส่ฟ็อกกี้ฉีดพ่นบริเวณพื้น และตามซอกหลืบต่าง ๆ ได้เลย
อย่างไรก็ตาม น้ำยาจะมีกลิ่นที่รุนแรงมาก หลังจากที่ถูทั่วห้องแล้ว จะต้องงดใช้ห้องประมาณ 6 ชั่วโมง แล้วเข้ามาถูพื้น หรือเช็ดตามซอกหลืบด้วยน้ำสะอาดให้เรียบร้อย เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวยาตกค้างจนน้องหมามาเลียและส่งผลให้เกิดผลข้างเคียงได้
สรุปเรื่องเห็บหมัด
เห็บหมัดในสุนัข ไม่ใช่เรื่องเล็ก เพราะอาจทำให้เกิดโรคร้ายแรงตามมาได้ แต่หากเจ้าของสัตว์เลี้ยงหมั่นดูแลความสะอาด และเลือกใช้ ยากำจัดเห็บหมา หรือ ยาหยดเห็บหมัด อย่างเหมาะสม ร่วมกับการควบคุมสภาพแวดล้อมในบ้าน ก็สามารถช่วยป้องกันไม่ให้เห็บหมัดกลับมากวนใจอีกได้